Παραβίαση προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο, απάτη ή απειλή μέσω διαδικτύου

20 Ιουνίου, 2013

Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης, Δικηγόρος Αθηνών
Προληπτικά μέτρα προστασίας πρέπει πάντα να λαμβάνονται από τους χρήστες Διαδικτύου, διότι οι κίνδυνοι από ιούς, παράνομες εισβολές και υπερβολικές χρεώσεις σε τηλεφωνικούς λογαριασμούς είναι συχνότατοι.
Κατά προτίμηση, ο χρήστης που εισέρχεται στο Διαδίκτυο από dial up σύνδεση θα πρέπει να κλείνει με κωδικό που θα προμηθευτεί από τον οργανισμό τηλεπικοινωνίας τις εξερχόμενες διεθνείς κλήσεις, καθόσον υπάρχει ο κίνδυνος του dialer (κώδικας που συνδέει τον η-υ του χρήστη σε I.S.P της αλλοδαπής με αποτέλεσμα την υπερβολική τηλεφωνική χρέωση του). Επίσης, ο χρήστης θα πρέπει να έχει εγκαταστήσει προγράμματα για την προστασία από ιούς και ηλεκτρονικές επιθέσεις.

Μορφές Κυβερνοεγκλήματος είναι:

1. Απάτες μέσω Διαδικτύου

2. Παιδική πορνογραφία

3. Cracking και hacking

4. Διακίνηση-πειρατεία λογισμικού

5. Πιστωτικές κάρτες

6. Διακίνηση ναρκωτικών

7. Έγκλημα στα chat rooms.

Πώς μπορώ να χρησιμοποιώ το Διαδίκτυο χωρίς να κινδυνεύω από παραβίαση των προσωπικών μου δεδομένων, απάτες, απειλές ή άλλες εγκληματικές ενέργειες:

-Όταν λαμβάνετε email από τράπεζες, να είστε γενικά καχύποπτοι και να γνωρίζετε ότι μια τράπεζα δε θα έστελνε ποτέ ένα μήνυμα προσκαλώντας τους πελάτες της να συμπληρώσουν τα στοιχεία τους σε μια ιστοσελίδα.

-Εάν έχετε οποιαδήποτε αμφιβολία σχετικά με τον αποστολέα, είναι προτιμότερο πριν απαντήσετε στο email να επικοινωνήσετε με την εταιρεία - αποστολέα για να εξακριβώσετε ότι δεν πρόκειται για περίπτωση απάτης.

-Μην ακολουθείτε links από email ή ιστοσελίδες αλλά πάντα να πληκτρολογείτε τις διευθύνσεις που σας ζητάνε να επισκεφθείτε.

-Πριν από κάθε ηλεκτρονική συναλλαγή, να ελέγχετε ότι η ηλεκτρονική διεύθυνση στην οποία βρίσκεστε αρχίζει με https και όχι απλά http. Έτσι διασφαλίζετε ότι χρησιμοποιείτε ασφαλή σύνδεση web (http secure).

-Μην απαντάτε σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου εάν δεν γνωρίζετε τον αποστολέα. Για να μην γεμίζει η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας με άχρηστα διαφημιστικά μηνύματα, διαγράψτε τα πριν καν τα διαβάσετε.

-Καλό είναι να υπάρχει στον υπολογιστή σας ένα λογισμικό προστασίας από ιούς (antivirus). Το λογισμικό αυτό μπορεί να προστατεύσει από ιούς ή λογισμικά υποκλοπής (spyware). Πολλές φορές τα Phis h ing μηνύματα παραπέμπουν σε ιστοσελίδες που εγκαθιστούν στον υπολογιστή σας λογισμικά υποκλοπής, τα οποία καταγράφουν κάθε πληροφορία που εισάγεται από αριθμούς λογαριασμών και πιστωτικών καρτών μέχρι και κωδικών πρόσβασης, ακόμα και μετά την έξοδο του χρήστη από την ιστοσελίδα.

-Μπορείτε επίσης να εγκαταστήσετε στο ηλεκτρονικό σας ταχυδρομείο ένα ψηφιακό φίλτρο που να μπλοκάρει την ανεπιθύμητη αλληλογραφία.

-Μην αγοράζετε ποτέ προϊόντα που διαφημίζονται σε spam email ούτε να πλοηγείσθε στα link s που περιέχονται σε αυτά, καθώς τα περισσότερα από αυτά είναι απάτες.

-Να χρησιμοποιείτε δύο λογαριασμούς ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ο ένας να αποτελεί τον προσωπικό σας λογαριασμό και ο άλλος να χρησιμοποιείται για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα στο διαδίκτυο (οικονομικές συναλλαγές, εγγραφή σε Forum κλπ).

-Μην αποθηκεύετε κωδικούς πρόσβασης, αριθμούς ταυτότητας, αριθμούς πιστωτικής κάρτας, στοιχεία για τα μέλη της οικογένειάς σας ή άλλα προσωπικά στοιχεία στον υπολογιστή σας.

-Να μην εμπιστεύεσθε άγνωστα άτομα κατά τη διάρκεια συζητήσεων σε chat room και να μην δίνετε τα προσωπικά σας στοιχεία.

-Σε περίπτωση που δέχεστε απειλές από άτομα κατά τη διάρκεια των διαδικτυακών σας συζητήσεων, διακόψτε αμέσως επικοινωνία μαζί τους και επικοινωνήστε απευθείας με τα Τμήματα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος των Διευθύνσεων Ασφαλείας Αττικής και Θεσσαλονίκης, κατά περίπτωση.

Τι είναι τα Λογισμικά Φίλτρα και πώς χρησιμοποιούνται;

Το λογισμικό φίλτρο είναι ένα πακέτο λογισμικού το οποίο μπορεί να αποκλείσει την πρόσβαση σε ιστότοπους με παράνομο ή επιβλαβές περιεχόμενο.

Η αποτελεσματικότητα ενός φίλτρου εξαρτάται από την επινοητικότητα του λογισμικού καθώς και από το πόσο ανανεωμένες είναι οι λίστες με τους απαγορευμένους ιστότοπους.

Τα φίλτρα προστασίας αναγνωρίζουν λέξεις-κλειδιά, συγκεκριμένους τύπους αρχείων και κωδικούς προγραμμάτων που βρίσκονται στις συγκεκριμένες ιστοσελίδες και ανάλογα με τη ρύθμιση επιτρέπουν ή διακόπτουν τη σύνδεση.

Διαφορετικά φίλτρα είναι αποτελεσματικά στο να αποκλείουν την πρόσβαση σε τόπους με διαφορετικό περιεχόμενο. Για παράδειγμα, κάποιο φίλτρο μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό στο να αποκλείει την πρόσβαση σε τόπους με πορνογραφικό περιεχόμενο, ενώ κάποιο άλλο να είναι πιο αποτελεσματικό σε περιεχόμενο με βία η ρατσισμό.

Επίσης, τα περισσότερα φίλτρα δίνουν τη δυνατότητα «ρύθμισης», ώστε να αποκλείεται η πρόσβαση σε ιστοσελίδες με ακατάλληλο περιεχόμενο ανάλογα με τις ρυθμίσεις που εσείς επιλέγετε.

Οι πιο διαδομένοι browsers , όπως για παράδειγμα ο "Internet Explorer", διαθέτουν ειδική ρύθμιση, η οποία καθορίζει τον βαθμό ανοχής τόσο για ακατάλληλο λεξιλόγιο, όσο και για προκλητικές φωτογραφίες.

Τα φίλτρα είναι σχετικά οικονομικά, εγκαθίστανται με ευκολία και παρέχουν δυο ακόμη εξαιρετικά χρήσιμες υπηρεσίες: προστασία απέναντι στον κίνδυνο ακούσιας σύνδεσης με «ροζ» ιστοσελίδες με αποτέλεσμα να χρεωθεί ο λογαριασμός τηλεφώνου με υπέρογκα ποσά και προστασία απέναντι σε ιούς που απειλούν τη λειτουργία του υπολογιστή.

Πολλοί από τους παρόχους υπηρεσιών Ίντερνετ έχουν ήδη εγκαταστήσει λογισμικά φίλτρα στις υπηρεσίες τους. Σε αυτή την περίπτωση δεν είναι αναγκαία η εγκατάσταση άλλων φίλτρων.

Η προμήθεια των λογισμικών φίλτρων γίνεται από τα επίσημα δίκτυα πώλησης λογισμικού στη χώρα μας.

Τί να κάνω αν στην οθόνη του υπολογιστή μου εμφανιστεί μήνυμα για δήθεν μπλοκάρισμα ηλεκτρονικών σελίδων από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας, που απαιτεί αποστολή χρηματικού ποσού μέσω προπληρωμένης κάρτας για την απεμπλοκή τους;

Αν τυχόν έχετε εντοπίσει ή έχετε προσβληθεί από το συγκεκριμένο κακόβουλο λογισμικό μην εισάγετε τα ποσά που δήθεν απαιτούνται για την απεμπλοκή του ηλεκτρονικού υπολογιστή σας και ενημερώστεν τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

Ως λύση προτείνεται η επανεκκίνηση του ηλεκτρονικού υπολογιστή σε ασφαλή λειτουργία (F 8 και επιλογή safe mode κατά την εκκίνηση) και στη συνέχεια να πραγματοποιηθεί επαναφορά του συστήματος σε ημερομηνία προγενέστερη από την ημερομηνία που εμφανίσθηκε το μήνυμα (Εργαλεία Συστήματος Επαναφορά συστήματος).

Σε κάθε περίπτωση που διαπιστώσετε παραβίαση των προσωπικών σας δεδομένων ή πέσετε θύμα απάτης ή δεχθείτε απειλές μέσω του διαδικτύου, μπορείτε να απευθυνθείτε στην ειδική Υπηρεσία της Ελληνικής Αστυνομίας που έχουν συσταθεί για τη διακρίβωση των εγκλημάτων που διαπράττονται μέσω του διαδικτύου ή με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και συγκεκριμένα:

Υποδιεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Υπηρεσίας Οικονομικής Αστυνομίας με έδρα Λ. Αλεξάνδρας 173, Αθήνα, τηλέφωνα επικοινωνίας 210-6476463 , 210-6476464 και 11012 και ηλεκτρονική διεύθυνση 11012@hellenicpolice.gr

Το διαδίκτυο μορφώνει και ψυχαγωγεί. Ωστόσο, μπορεί να δημιουργηθούν και προβλήματα αν υπάρξει ασυδοσία στον τρόπο που χρησιμοποιείται.

Για αυτό:

Μη δίνεις σε κανέναν, ακόμα και στον καλύτερό σου φίλο, τον κωδικό πρόσβασης σου στο Διαδίκτυο. Τα μόνα άτομα που θα πρέπει να γνωρίζουν τον κωδικό είναι οι γονείς σου.

Μην απαντάς σε ηλεκτρονικά μηνύματα που σε κάνουν να αισθανθείς «άβολα». Σε περίπτωση που λάβεις ένα τέτοιο μήνυμα, μη διστάσεις να το πεις στους γονείς σου ή σε κάποιο πρόσωπο που εμπιστεύεσαι.

Αν αισθανθείς άβολα την ώρα που συνομιλείς μέσω chatroom διέκοψε αμέσως τη συνομιλία.

Απόφυγε να στείλεις τη φωτογραφία σου και τα προσωπικά στοιχεία σου μέσω διαδικτύου σε άγνωστο.

Σκέψου πολύ καλά πριν αποφασίσεις να συναντηθείς με κάποιο άτομο που γνώρισες στο διαδίκτυο. Ζήτησε την άποψη των γονιών σου σχετικά με αυτό το θέμα.

Σε περίπτωση που αποφασίσεις να συναντηθείς με το «διαδικτυακό σου φίλο», ενημέρωσε τους γονείς σου ή κάποιο άτομο που εμπιστεύεσαι και φρόντισε αυτή η συνάντηση να γίνει σε δημόσιο χώρο.

Ανέπτυξε κριτική διάθεση σε ό,τι διαβάζεις στο Διαδίκτυο. Μην εμπιστεύεσαι αμέσως ό,τι δεις στο Internet.

Μίλησε στους γονείς σου για τα όσα βλέπεις και ζεις όταν «σερφάρεις» στο Internet.

Προτιμήστε να τοποθετήσετε τον Η/Υ σας σε χώρους, όπως είναι το σαλόνι και όχι σε υπνοδωμάτια. Έτσι θα έχετε τη δυνατότητα να επιβλέπετε το παιδί σας, χωρίς το ίδιο να αισθάνεται ότι ελέγχεται.

Κάντε την πλοήγηση στο Internet μία οικογενειακή δραστηριότητα. Χρησιμοποιείστε τον H/Υ μαζί με τα παιδιά σας.

Ενημερώστε τα παιδιά σας για τους κινδύνους που υπάρχουν όταν συνομιλούν με αγνώστους μέσω chatrooms.

Συζητήστε με τα παιδιά σας για θέματα ασφάλειας (επικοινωνία με επικίνδυνα άτομα, πρόσβαση σε sites με βλαβερό περιεχόμενο) που προκύπτουν από την πλοήγηση στο διαδίκτυο.

Διδάξτε τους να μην δίνουν προσωπικές πληροφορίες χωρίς την άδειά σας (επίθετο, όνομα ηλικία, διεύθυνση κατοικίας, αριθμό τηλεφώνου, οικογενειακό εισόδημα, ακόμα και ωράρια σχολείου ονόματα φίλων κ.λπ.) και να μην χρησιμοποιούν την κάρτα σας.

Mην επιτρέπετε ποτέ στα παιδιά σας να συναντηθούν με άτομα που γνώρισαν μέσω Διαδικτύου.

Διδάξτε τα επίσης, να αρνούνται από μόνα τους να συναντηθούν προσωπικά με άτομα που έχουν γνωρίσει στο Διαδίκτυο. Εξηγήστε τους ότι οι άγνωστοι με τους οποίους θέλουν να συναντηθούν μπορεί να είναι επικίνδυνοι.

Χρησιμοποιείστε τα λεγόμενα «φίλτρα» που είναι ειδικά προϊόντα λογισμικού με σκοπό την παρεμπόδιση της πρόσβασης σε μη επιθυμητές θέσεις sites (βία, πορνογραφία).

Ελέγξτε το περιεχόμενο οπτικοακουστικού υλικού, όπως CDs, δισκέτες κ.α., που αγοράζουν τα παιδιά σας ή ανταλλάσουν με τους φίλους τους.

Ενημερωθείτε σχετικά από τις αρμόδιες αρχές, όπως είναι το Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (τηλ. 210- 6476464 ), που θα πρέπει να επικοινωνήσετε σε περίπτωση που συναντήσετε βλαβερό ή παράνομο περιεχόμενο στο Internet.

Η Υπηρεσία Οικονομικής Αστυνομίας και Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος είναι ειδική αυτοτελής Κεντρική Υπηρεσία της Ελληνικής Αστυνομίας με αποστολή τη διερεύνηση, εξιχνίαση και δίωξη εγκλημάτων που τελέστηκαν σε βάρος των συμφερόντων του δημοσίου και την Εθνικής Οικονομίας ή έχουν τα χαρακτηριστικά του οργανωμένου οικονομικού εγκλήματος, καθώς και οποιαδήποτε εγκλήματα διαπράττονται με τη χρήση του διαδικτύου.

Υπάγεται απευθείας στον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας και εποπτεύεται στην προανακριτική της δράση από τον Εισαγγελέα του Οργανωμένου Εγκλήματος.

Η αστυνομική και προανακριτική έρευνα της Οικονομικής Αστυνομίας και της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ακολουθεί τους κανόνες και τις διατάξεις του Κώδικά Ποινικής Δικονομίας

Όλες οι καταγγελίες ή πληροφορίες, ανώνυμες ή επώνυμες, εξετάζονται από Ομάδα Αξιολόγησης, και ταξινομούνται σύμφωνα με το είδος και το περιεχόμενο της καταγγελίας και την γεωγραφική της περιοχή.

Η δράση της περιλαμβάνει μόνο εκείνες τις συμπεριφορές που έχουν αξιόποινο χαρακτήρα και εξετάζονται από τις Δικαστικές Αρχές.

Κατά τη διάρκεια προκαταρκτικής εξέτασης ή προανάκρισης δεν ισχύει το φορολογικό, τραπεζικό, χρηματιστηριακό ή επιχειρηματικό απόρρητο.

Η ΥΠΟΑΔΗΕ έχει πρόσβαση στα αρχεία οποιασδήποτε αστυνομικής υπηρεσίας, καθώς και σε αρχεία άλλων υπηρεσιών, αρχών, οργανισμών και φορέων, ενώ ανταλλάσσει πληροφοριακά και άλλα στοιχεία με υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, τα οποία είναι αναγκαία για την εφαρμογή της φορολογικής και τελωνειακής νομοθεσίας.

Τέλος, χρησιμοποιεί ειδικό λογισμικό για την ανάλυση εγκληματολογικών πληροφοριών, τη λεπτομερή μελέτη και υποστήριξη της διερεύνησης σοβαρών υποθέσεων, καθώς και την στρατηγική ανάλυση για την εξέλιξη του οικονομικού και ηλεκτρονικού εγκλήματος στην Ελλάδα.

Για κάθε περίπτωση συλλογής προανακριτικού υλικού ενημερώνει τις αντίστοιχες φορολογικές αρχές για την επιβολή των αντίστοιχων διοικητικών παραβάσεων.